Houtstook
Met het koude weer gaan de houtkachels, pelletkachels en open haarden weer aan. Veel mensen vinden een houtkachel of open haard gezellig. Maar tegenwoordig weten we dat de rook erg ongezond is. Veel Nederlanders hebben last van gezondheidsklachten als anderen hout stoken. We vinden het belangrijk om eerlijk te zijn over de risico’s die u en anderen lopen.
Wanneer u in huis de houtkachel, pelletkachel of open haard aansteekt, ontstaat rook. In die rook zit fijnstof. Dit is ongezond voor uzelf in huis en anderen in uw omgeving buitenshuis. Fijnstof kan leiden tot astma, COPD, chronische bronchitis en longkanker. Ook kan fijnstof hart- en vaatziekten veroorzaken en verergeren.
“1 op de 4 Nederlanders heeft regelmatig tot vaak overlast van houtstook in de omgeving. Houtstook is voor iedereen ongezond, maar ouderen, kinderen en mensen met problemen aan hun luchtwegen, en met hart - en vaatziekten kunnen er extra last van hebben," aldus longarts Ismé de Kleer.
Thuis bij de familie Boon
In onderstaande video ziet u hoeveel fijnstof vrijkomt bij één avond hout stoken. Dit werd onderzocht bij de familie Boon thuis.
Stoken, liever niet
Doet u het wel? Doe het goed. Volg onderstaande tips
Stoken is altijd schadelijk. Maar de manier waarop u stookt, beïnvloedt de hoeveelheid schadelijke stoffen. Hieronder leest u hoe u de schadelijke stoffen en overlast beperkt.
- Bekijk voor u stookt deze Stookwijzer.(Verwijst naar een externe website) Laat de houtkachel, pelletkachel of open haard uit bij windstil of mistig weer. Het is dan code rood of oranje op de Stookwijzer.
- Stook alleen droog hout (geen hout van naaldbomen).
- Stook geen geïmpregneerd of geverfd hout.
- Volg de instructies bij de kachel of haard voor het aansteken van het vuur.
- Laat de schoorsteen minstens één keer per jaar goed vegen. U voorkomt hiermee schoorsteenbrand.
- Zorg voor volledige luchttoevoer. Laat het hout dus niet smoren en laat een houtvuur vanzelf uitbranden.
- Houd ventilatieroosters tijdens het stoken open.
- Controleer regelmatig of u goed stookt. Een goed vuur heeft gele, gelijkmatige vlammen en er komt bijna geen rook uit de schoorsteen.
Als u hoort dat uw houtkachel, pelletkachel of open haard ongezond is, kan dit vragen oproepen. We geven antwoord op de meest voorkomende vragen. Omdat het belangrijk is dat u weet wat houtstook met de gezondheid van u en de mensen om u heen doet.
Hoeveel fijnstof komt bij hout stoken vrij?
Per type stook-apparaat is de uitstoot verschillend. Zie onderstaande tabel. Er zijn verschillende stook-apparaten, waarmee schadelijke effecten minder worden. Ook zeker de manier waarop u stookt is bepalend voor hoeveel fijnstof vrijkomt. Om de fijnstof in uw woonkamer te meten, kunt u een fijnstofmeter aanschaffen. U ziet dan hoeveel fijnstof bij u in de woonkamer zit voor, tijdens en na het stoken van hout.

Wat is fijnstof eigenlijk?
Bij het stoken van hout in een houtkachel komt fijnstof vrij. Dit heet PM2,5. Dat zegt iets over de grootte van het fijnstof. Het fijnstof dat vrijkomt bij houtstook is heel klein. Zó klein dat het in uw longen en bloedbaan terecht komt. Maar er komen ook andere stoffen vrij zoals koolstofmonoxide, VOS (vluchtige organische stoffen), benzeen. Maar ook PAK’s, een mengsel van veel stoffen. Er zitten stofjes in die schadelijk zijn en bijvoorbeeld longkanker kunnen veroorzaken.
Is fijnstof voor iedereen schadelijk?
Ja, fijnstof is voor iedereen schadelijk. Het kan zorgen voor astma, COPD, chronische bronchitis, longkanker of hart- en vaatziekten. Er zijn ook extra kwetsbare groepen. Dat zijn mensen die al long-, hart- of vaatziekten hebben, ouderen en kinderen.
Is een moderne houtkachel ook ongezond?
Alle kachels geven fijnstof af. Dat verschilt wel per kachel en de manier waarop het hout brandt. Hoe u stookt beïnvloedt de hoeveelheid aan fijnstof. Maar ook bij de beste kachels komt fijnstof vrij. We weten ook dat hele kleine beetjes al schadelijk zijn voor uw gezondheid.
Hoe ongezond is houtstook voor de buurt?
We weten van fijnstof dat het ver draagt. Dus als het bij u uit de schoorsteen komt, dan komt het ook bij de buren terecht. Bijna een kwart (23%) van het fijnstof van het type PM2,5 in Nederland wordt veroorzaakt door houtstook door mensen thuis. Dat is meer dan industrie en zeevaart uitstoten van dit type fijnstof.
Mag ik dan nooit meer mijn houtkachel gebruiken?
Het is belangrijk dat u weet wat er gebeurt als u hout stookt. Dat u weet wat er vrij komt aan schadelijke stoffen en dat u dat zelf inademt. Het is belangrijk om te weten dat het niet goed is voor uw eigen gezondheid, maar ook niet voor de gezondheid van mensen om u heen. Zo kan u zelf een bewuste keuze maken.
Ga het gesprek aan met inwoners die hout stoken. U vindt tips op deze website(Verwijst naar een externe website)
Komt u er niet uit?
Buurtbemiddeling kan u helpen. Zij gaan samen met u het gesprek aan met de andere inwoners. Ook helpen zij bij een goed behoud van uw burencontact. Neem telefonisch contact op met Buurtbemiddeling via 06 47547277(Verwijst naar een telefoonnummer) of mail naar [email protected](Verwijst naar een e-mailadres).
Meer weten?
Wilt u meer informatie over de gevolgen van hout stoken voor het milieu en de gezondheid van uzelf en uw omgeving?
Kijk dan op de website van Milieu Centraal.(Verwijst naar een externe website)