Financiële positie gemeente Rhenen onder druk
De financiële positie van de gemeente Rhenen staat voor de jaren 2025 tot en met 2028 onder druk. “De afgelopen jaren is het gelukt om onze financiën met een positief resultaat af te sluiten”, aldus wethouder Hans Boerkamp. “Maar we zien nu ook dat we in Rhenen tegen tekorten aan gaan lopen.” Met wat we nu weten, rekenen we voor de komende jaren met een tekort van gemiddeld 3 miljoen.
De belangrijkste oorzaken hiervan liggen in de jeugdzorg, het minima- en armoedebeleid en bij de uitkering van het gemeentefonds. “We zagen in 2023 ineens een forse stijging van de kosten van de jeugdzorg. Op basis van de jaren ervoor hebben wij eerst ingeschat dat dit tijdelijk was, maar uit nader analyse blijkt dat dit structureel is. Andere gemeenten zagen al eerder een stijging van de kosten en in feite trekken we nu helaas bij naar dat niveau.”
“Ook bij het gebruik van minimaregelingen hebben we te maken met een toename van het aantal gebruikers. Steeds meer mensen, die hier recht op hebben, weten deze regeling te vinden. Dat laatste is op zich goed nieuws, want we weten mensen te bereiken die hulp nodig hebben. Het heeft wel flinke financiële gevolgen. Vanwege moeilijk in te vullen vacatures en veel langdurig zieken hebben we dit jaar bovendien meer mensen moeten inhuren. Ook dit brengt grotere uitgaven met zich mee.”
Minder inkomsten uit gemeentefonds
Wethouder Hans Boerkamp: “De financiële situatie voor gemeenten is al enige tijd onzeker, vooral als Den Haag vasthoudt aan een bezuiniging van 3 miljard euro op het gemeentefonds. De realiteit van dit moment is dat er geen extra geld uit Den Haag komt. De vraag is dus niet of we moeten ombuigen, maar meer op welke wijze.”
Ombuigingen voor een sluitende begroting 2025
Zoals beschreven in de perspectiefnota (de koers voor de komende jaren en uitgangspunten voor de begroting) richt de gemeente zich er eerst op om de financiën voor het begrotingsjaar 2025 rond krijgen. “Waar kan de gemeente op besparen en welke zaken kunnen op een andere, efficiëntere en kosten effectievere wijze worden uitgevoerd? En waar kunnen meer middelen worden gevonden? Daar gaan we nu eerst mee aan de slag. We blijven doen wat we wettelijk verplicht zijn en zaken die onvermijdelijk zijn.” Toch sluit wethouder Boerkamp niet uit dat er wat plannen stil komen te liggen. “Plannen die nog niet zijn opgestart kunnen misschien wachten.”
Langetermijnmaatregelen zijn ook nodig
Voor de jaren 2026 – 2028 zijn meer bezuinigingen nodig om de begrotingen sluitend te krijgen. “Dit jaar gaan inwoners hier nog niet direct iets van merken”, verwacht wethouder Boerkamp. “Maar op de langere termijn moeten we keuzes maken, die ongetwijfeld merkbaar zullen zijn.”
Voor het oplossen van de meerjarige tekorten neemt de gemeente de tijd tot de perspectiefnota 2026. Bij de presentatie van de begroting 2025 en de perspectiefnota 2026 stellen we een pakket aan maatregelen voor die onze begroting financieel weer op orde brengt.
“Ondanks de financiële tegenwind willen wij gezamenlijk de schouders blijven zetten onder de grote maatschappelijke opgaven. Het is belangrijk dat de basisvoorzieningen op orde blijven. Daarmee voorkomen we dat we, op de langere termijn, hogere kosten veroorzaken. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor de ambities uit het bestuursprogramma en onze inzet op veiligheid en ondernemerschap in onze gemeente. Alles met als doel om Rhenen nog mooier te maken.”
De gemeenteraad bespreekt de perspectiefnota in juli
De gemeenteraad van Rhenen behandelt de perspectiefnota in de Commissie Bestuur en Financiën op 1 juli en in de raadsvergadering op 9 juli 2024. Behandeling van de begroting 2025 staat in oktober op de agenda.